lundi 4 juillet 2011

La Boui-Abaisso o Lou Bouiabaisso

.




Lou Bouiabaisso

au Dóutour Dugas


Lou bouiabaisso marsihés,
Dóutour, es un manja requiste:
Dins lou desgoust iéu quouro qu’iste,
Vole que me lou counseiés.
I’a rèn de fin coume la pesco
qu’avalarian, un jour d’estiéu
A la Reservo! L’oundo fresco
Just boulegavo soun faudiéu...
Vous ensouvèn? Li bòni lesco!
Dóutour, èro un manja de Diéu.

Quand dóu gournau, di galineto,
Dóu pèis Sant-Pèire e dóu roucau,
Au bouiabaisso rous e caud
Ensèn blanquejon li carneto;
E que d’Endoume jusqu’Aren,
Se vèi la mar que mounto e baisso,
Sentès un chalun que vous pren,
Sentès la lagno que vous laisso;
Coume la mar venès seren,
Entre tasta lou bouiabaisso.


Frederi Mistral
27 d’óutobre 1858


*+*+*+*+*+*+*



Lou Bouiabaisso


Peréu te countarai, bello soupo daurado!
Rèn que de ié pensa, me chale à ta sentour,
Ambrousìo ounte jais un pèis plen de frescour,
Ime d’òli, au mitan di lesco safranado!

Pèr la proumiero fes, i’a d’acò proun d’anndo,
Quand me n’en regalère, ah! quinto bravo imour!
Gai coume un passeroun, cantère tout lou jour,
Trepant coume un poulin qu’a manja de civado;

E despièi, cado fes que n’en pode lica,
La soupiero, tres cop, me vèi tpujour pesca...
Gusas de marsihé, n’en fès voste ourdinàri;

Urous qu d’aquéu plat se pòu leva la fam!
Pèr tout bon prouvençau es un bèn necessàri:
Quau trouvara meiour, ié pague un merle blanc.


Celestin Bonnet



*+*+*+*+*+*+*



La Boui-Abaisso



Se la boui-abaisso vous va,
Vau vous dire coume si fa.
D’abord, ço que degun countèsto,
Li fau de pèis à grosso tèsto;
Au mai es grossoau meiour es:
Lou bouioun si fa plus espés,
E ‘nsin la lesco es espoumpido
Coume aquelo d’uno bourrido...
Basto, si pren un gros merlan
(Pas d’aquéli dei catalan:
Demoueron tròup dins la banasto,
E d’aquéu biais lou pèis si gasto),
Un bouen rouget, quàuquei roucau,
Uno pauto de lingoumbau
E si pòu metre de girello,
Mai jamai ges de canadello.
Vous recoumàndi lei pagèu
lei carambot, lei suverèu,
Uno rascasso un pau grousseto,
Quatre sarran, douei galineto...
Lou lingoustoun douno bouen goust,
E l’aurado rendo courous;

Saubrés que dins la boui-abaisso
Si mete jamai ges de graisso,
Car se dins l’aigo s’es nourri
Lou pèis dins l’òli dèu mouri.
Dounarés dounc la preferènço
A l’òli de nouesto Prouvènço.
Lei cebo si meton en proumié,
Emé lou pebre e lou lausié.
La sau, la fau pas tròup trissado;
Lei bònis erbo, bèn lavado;
Un pichot pessu de safran;
En plaço d’aigo, de vin blanc;
De girofle, n’en fau pas gaire:
Quatre clavèu faran l’afaire.
l’aiet, sènso tira la pèu,
s’escracho dóu bout dóu coutèu,
E n’en boutas vuech o dès veno...
Tout acò si fa sènso peno.
De grueio d’aràngi, n’en fau
Coume uno pèço de vint sòu.
Enfin, quand lou pèis es dins l’oulo,
Jitas un brout de ferigoulo.



Serafin Cremesy
de la Ciéutat
1867



N. B. Serafin Cremazy publiquè si vers à l’Ilo de la Reünioun en 1854, in8 de 32 pajo
dedica à soun ami Rozet en gramaci d’un panié de cacalaus manda de Marsiho.




.

Aucun commentaire: