dimanche 4 janvier 2015

Peireto Berengier : Lemousin estraourdinàri







Lemousin estraourdinàri



Un païs bèn liuen de nosto Prouvènço e que lou descouneissèn un pau trop.
Un païs unique !


______________________
Lou Païs de la Meteourito

Ero dóu tèms di dinousaure, i’a 214 milioun d’annado. Uno meteourito piquè sus lou Limousin à 4 km de l’atualo Rochechouart. Fasié 1,5 km de diamètre e 6 miliard de touno. Pensas un pau lou trau qu’acò faguè! 

Lou cratèro de 20 km (300 km2) dispareiguè long dis an mai n’en rèsto uno marco de 13 km, unico au mounde ! La metreourito piquè talamen fort (coume 14 milioun de boumbo d’Hiroshima) que s’esvaliguè e que lou tuert trasfourmè li roco de l’endré (83 km3) e dounè uno roco nouvello : l’impactito que li geoulogo l’espliquèron soulamen à la fin dis annado 1960. Aquelo poulido pèiro que sèmblo ço que trobon sus la Luno (li sabènt de la NASA ié soun vengu pèr alesti la missioun Apollo), lis ome se n’en serviguèron de longo pèr basti e la retrouban dins li mounumen rouman coume dins li castèu, li glèiso o li sìmplis oustau o font de vilage. Efèt segoundàri, sus plusiour centenau de kiloumètre, touto vido dispareiguè. Bèn entendu, vuei, es un site classa, uno reservo geoulougico recouneigudo de l’UNESCO.

Vuei, Rochechouart se pòu enourguli d’un poulit museon que presènto l’evenimen, si counsequènci e li meteourito dóu mounde entié. Se pòu mai que mai enourguli de si guido. La damisello que nous faguè li coumentàri semblavo qu’avié viscu d’aquéu tèms e que vous countavo si darriéri vacanço. Coumentàri remarcable tant pèr l’agramen que pèr la sciènci e lou serious.

Rochechouart es uno viloto, quihado sus soun baus em’un castèu d’avans l’an 1000 mai rebasti à la Reneissènço que vous douno l’envejo d’èstre souto-prefèt pèr ié resta…
________________
Di Rouman i felibre

Dins la memo regioun, fau counèisse Chassenon, un santuàri termau gau-rouman sus la vìo Agripa que menavo de Lioun à Cassinomagus. Li Galés e li Rouman se ié venien bagna ensèn pèr se garri e prega li diéu. Aquéli terme basti sus tres nivèu (bèn segur emé la poulido impactito) soun proun bèn counserva emé si porto-aigo, si bagnadouiro caufado, si salo caudo o fresqueto e si curióusi croto voutado que vous dounon uno idèio de l’inmensita de l’endré e de ço que poudié èstre quand fasié flòri. Un liò unique en Europo! 

Pas liuen d’aqui, lou vilage des Salles-Lavauguyon es à restaura si fresco roumano dins la glèiso que, un cop lou travai acaba, n’en faran segur un autre liò unique en Europo ! pèr la vasteta e la qualita d’aquéli fresco.

Encaro devèn pas óublida, dins la memo regioun, lou vilage de Sant Auben e lou majourau Ducourtieux que ié mountè un Oustau de Païs. Aquel oustau recampo un museon, de cous de lengo, de cous de dentello, de danso, de cant, d’artisan, lou Pargue Naturau Regiounau, etc. Sa toco: faire viéure lou païs e si tradicioun e lou faire counèisse e ama dis « estrangié ». Uno bello capitado. Belèu pas unique au mounde mai de segur l’Oustau de Païs que marcho lou miés dins li Païs d’O. 

Peireto Berengier

Espace Meteorite : tel. 05 55 03 02 70.
Thermes de Chassenon: tel.05 45 89 32 21 / 05 45 65 26 69.
Oustau de Païs : tel. 0555 000 082.

Aucun commentaire: