vendredi 4 juillet 2014

P. Bigot : L’ENFANT DEGAVAIOUS







L’ENFANT DEGAVAIOUS 


Parabolo de l’Enfant proudigue 




-Que l’èr es fres, coumo fai bon, 
O ma grand! encaro ai pas som. 
Vejo coumo la luno es claro, 
Souto la triho de l’oustau 
Vène emé iéu t’asseta ‘n pau, 
Nous anaren coucha tout aro... 
Vène, ma grand, - me countaras 
Uno istòri, la que voudras, 
Un de ti conte bèu e tèndre 
Que soun toujour li bèn-vengu, 
Qu’uno fes qu’on lis a ‘ntendu, 
On li voudrié toujour entèndre. 
-E ma pauro grand m’escoutè. 
Sus noste taulié s’assetè, 
Noun, jamai rèn me refusavo. 
Me i’agenouière davans, 
E prenguè ma pichoto man 
Dins sa vièio man que tramblavo, 
E me diguè: 
-Liun, liun, dins l’estrange païs, 
Un meinagié brave e pas chiche 
Aviés dous grand garçoun. Èro vièl, èro riche, 
E vivié sèns rebaladis.
Un jour qu’èro souto sa triho, 
Lou pus jouine de si garçoun 
S’aprocho d’el, e, sèns façoun, 
Ié dis, lou capèl sus l’auriho: 

Moun paire, lou mestié que fau me counvèn pas, 
Trovo que la terro es trop basso. 
Dóu matin jusqu’au sèr, rebale ma carcasso. 
À la terro, à la vigno, au prat, 
Dins iéu i’a ‘no voues que me crido: 
-Manges en erbo toun bon tèms. - 
Baio-me ço que me revèn, 
Iuei vole joui de la vido. 
Lou paire estoumaca ié fai: -Mai, moun enfant, 
Mai de que penses? Vos dounc faire 
Davala au cros toun paire avans l’ouro, pechaire! 
Agues pieta de mi pèu blanc. - 
Tout seguè resoun inutilo. 
Lou paire partajo soun bèn, 
Lou garçoun pren sa part, la vènd, 
Empocho sa mounedo, e filo..., 

Zou! riboto d’eici, zou! riboto d’eila, 
Meichanto coumpagno, jo, fèsto, 
Nosto galo-bon-tèms jougavo de soun rèsto! 
L’argènt filavo que noun sai! 
Seguè lèu à bout de ressourço. 
Adiéu argènt, bonsèr plesi, 
Veguè lèu pas pus sis ami, 
Quand veguè lou founs de sa bourso. 
Pamens, falié manja. Noste gandard, alor, 
Vai, nus e crus, afama, panle, 
Se louga dins un mas. -En lou vesènt tant sanle, 
Ié faguèron garda li porc. 
Manjavo pas sa miejo vido, 
De castagno ranço arriba, 
Quand li porc n’en voulien pas cap, 
Quand li chin li avien chaupido. 

Un matin ço diguè, dins sa jasso espandi: 
-Aval, li varlet de moun pèro 
An tout ço que ié fau: pan, vin, poumo de terro, 
E iéu crèbe de fam eici...
Fau qu’ane à moun paire, de sorto 
Qu’à si genoul me jitarai, 
-Ai tort, moun paire, ai tort, es vrai, 
Pamens, me barres pas ta porto. 
Sièi pas toun fil, pren-me pèr ouncha ti soulié, 
Merite pas que ta coulèro. - 
-E s’aubouro, e camino, e vai trouva soun pèro... 
Lou vièl revèn de soun plantié 
Vèire soun einat que lavouro, 
E soun jouine, lou paure enfant, 
Lou devisto, ié vai davans, 
I’embrasso si genoul e plouro... 
-Moun paire, ai tort, es vrai... - Lou vièl, en l’entendènt 
Recounèis soun enfant, l’embrasso: 
-Es tus, moun fil? Es tus... O moun Diéu, quanto graço! 
Moun fil èro mort e revèn. 
Zou! qu’avèn pas de tèms de rèsto, 
Sougnas lou soupa que se coi, 
La brocho au fiò, lougas l’aut-boi, 
Que tout moun oustau siegue en fèsto. - 

Lou paire, plen de joio, à soun enfant carguè 
Vèsto, mostro en or, boto fino, 
E lou fum di gigot rempliguè la cousino... 
L’einat, jalous, lou sèr venguè, 
Voulié pa’intra. - Tant lou poussèron, 
Tant soun paire i’anè parla, 
Que finiguè pèr s’ataula, 
E jusqu’au jour se regalèron. - 

-Ma grand se pausè ‘n pau, pièi, me diguè: « Pichot, 
Vejo, quand saras grand, óublides pas acò: 
Languitude e malur s’estacon sus la terro 
A l’ome liun de Diéu, à l’enfant liun dóu pèro. 

L’ome liun dóu Bon Diéu, es l’ome que fai mau: 
Qu’on siegue catouli, que l’on siegue iganaud, 
Quand à faire lou bèn l’on plego pas sa vido, 
La Biblo sauvo pas, nimai l’aigo benido. 

Pèr èstre enfant de Diéu, moun fil es pas besoun 
De chanja de mestié nimai de religioun,
Escoubihoun de glèiso, escoubihoun de tèmple, 
Di bòni qualita soun pas toujour l’eisèmple. 

Èstre emé Diéu, vòu dire èstre brave pertout, 
De marcha counfiènt, sèns brounca, jusqu’au bout, 
Dins la draio destrecho, espignouso, empeirado, 
Ounte lou fil de Diéu a marca si penado. 

- Lèu lou Bon Diéu me levara d’eici: 
Iéu vau pausa lou fais, tu lou cargues, pechaire! 
Se dins ta vido aviès envejo de mau faire, 
Souvèn-te de ta grand, e sounjo, moun ami, 
Que lou Bon Diéu te vèi e que deves mouri. - 



*+*+*+*





Aucun commentaire: