jeudi 28 août 2014

Francés DELILLE. : A MAGALOUNO





A MAGALOUNO 



Vesès, eila sus Magalouno,  
Coume lou nivo l'empielouno!... 
Frederi MISTRAL. Mirèio, cant. Ier. 




Ai vist ta bello glèiso, o Magalouno!  
Emé si grands arcèu e soun pourtau rouman.  
À l'adré, pròchi tu, bate la mar ferouno;  
À ti pèd, vers l'uba, lusis, palo courouno,  
L'aigo verdalo e morto dis estang. 

A toun entour, tout es mut, soulitàri; 
Dins li branco di pin soulet s'ausis lou vènt; 
Pamens, que de malan, de tempèsto, d'auvàri  
An crema, matrassa voste sòu, vòsti bàrri,  
Iscloun sablous! vièi porge trelusènt! 

Car l'isclo ounte t'auboures, glèiso santo,  
Avans l'ome es estado un sournaru voulcan:  
Terro de fiò, de tron, e fumanto, e bramanto,  
Qu'aurié pouscu nourri ni bestiàri, ni planto,  
Qu'aurien toujour fugido lis uman. 

Mai terro e mar de long siècle luchèron; 
La terro de la mar devenguè vinceiris;  
Lis abord de l'estang à cha pau s'ensablèron;  
Lou voulcan e sa lavo à la fin s'amoussèron;  
E lou sablas pourtè de tamaris. 

Alor, l'ome venguè dins ti parage.  
Quau t'a foundado?..... Es-ti lou marin Fenician  
Que, premié, trapejè toun palunen ribage?....  
Lou Grègo?... lou Rouman?... Es lou secrèt dis age, 
E que pòu pas nous dire l'istourian. 

Counservo dounc ta legèndo piouso:  
Te dis, o Magalouno (e, vai, escouto-la),  
Que de Marto e Lazare uno sorre amistouso,  
Mario, à toun iscloun, à ta ribo póussouso, 
Dounè soun noum tant dous de Magdala! 

Fuguères bèn long-tèms cléuta Roumano.  
Li nau, de-vers toun port arribant dóu relarg,  
T'adusien li tresor de Roumo soubeirano;  
Repartien, empourtant li bon vin de ti plano; 
E viviés richo e forto, au front di mar. 

Mai lou bonur pòu pas dura sus terro;  
Li richesso toujour tènton li maufatan;  
Vesigot, Sarrasin te declaron la guerro;  
Carle-Martèu t'arrouino.... E devenguères fèro,  
Recàti de coursàri, de fourban! 

As reflouri, ciéuta pountificalo! 
Toun sant evesque Arnaud, vrai servitour de Diéu,  
Rebastis, agrandis ta vièio catedralo,  
Te rènde ta bèuta, ta forço sènso égalo: 
Glèiso e castèu, ti tourre van i niéu. 

Aro, bravant dis ome la coulèro,  
Ti paret, ti merlet soustendran lis assaut.  
De deforo, saras la ciéutadello fièro;  
Mai, dintre, saras rèn qu'un oustau de preièro, 
Liò de travai, pietadous espitau. 

Sciènci, vertu coumpauson toun istòri?  
Pèr evesque as agu d'Autignac e Galtié;  
Mount-Laur, Raynié, Vissec souri digne de memòri,  
Canillac, Gaucelin fan que crèisse ta glòri,  
Emé Fredol, e Fleix, e Pelicié. 

De Papo t'an àutri-fes vesitado: 
Aleissandre, Innoucènt, Clemènt, Gelàsi, Urban.  
Vers tu, nouvèu Sant-Pèire, e dins sa mau-parado,  
Prouscri, tres an pausa sa cadiero sacrado,  
En fugissént l'emperaire german, 

D'ome valènt meravihouso tiero,  
Evesque, cardinau, abat, comte, baroun,  
Sus ti pieloun penjant crous, armo, escut, bandiero,  
A toun oumbro an chausi sa demoro darriero: 
Gardes ansin ti Guihèn, ti Ramoun! 

Tambèn, l'ai meditado e relegido  
L'iscricioun qu'à ta porto a messo toun Bernard:  
— Ome, prègo, pèr que ta mort sié benesido; 
Vène abéura ta set au sourgènt de la vido;  
Pèr ploura ti pecat es jamai tard!  

Oh! predicavias bèn, pèiro parlanto!  
Li sant espelissien dins lou païs moundin.  
La pèsto à Mount-pelié regnavo devouranto:  
De Sant Ro, soun enfant, la vertu pretoucanto  
La deliéurè d'aquel afrous verin. 

Magalounen, erias peréu cantaire;  
E, di flour de Toulouso envejant lou tresor,  
En bèu vers celebrant dóu Fiéu de Diéu la Maire,  
Un an, de Magalouno un canounge troubaire  
Aguè la joio: uno Vióuleto d'or! 

E n'auriéu ges pèr vous de souvenènço, 
Poulit parèu, d'aquéu mounastié foundatour,  
O bello Magalouno! o Pèire de Prouvènço!  
Vous amavias, erias urous, plen de jouvènço;  
Mai au Segnour óufrissias voste amour.  

Ai las! aquèli siècle de fe puro  
Soun liuen, e pèr toujour se soun esvanesi.  
Véuso de tis enfant, dins ta vasto planuro,  
T'embarro tourna-mai la soulitudo escuro.  
Van pas vers tu, lis ome de plesi!... 


Counsolo-t'en: car lou crestian, l'artisto,  
Noble tèmple rouman, t'óublidaran jamai.  
Bléujo dins lou soulèu, aquéu que t'aura visto,  
O plajo de palun, noun te troubara tristo:  
Clarejaras souvènt dins si pantai!  




Mount-pelié-Paris, jun 1879. 


*+*+*






Aucun commentaire: