vendredi 12 février 2010

Peireto Berengier : Les dones de paper, de Daniel Bezsonoff i Montalat

.


Joan Daniel Bezsonoff i Montalat


"Les dones de paper"

Daniel Bezsonoff, aquéu Catalan dóu Roussihoun, nascu en 1963 à Perpignan e proufessour de catalan qu'avié deja publica: Les rambles de Saigon, Les lletres d'amor no serveixen de res e La revolta dels geperuts, tout acò escrich en catalan roussihounés a peréu publica, fai quàuquis an, un rouman que vène de relegi emé plasé: Les dones de paper, uno meno de journau intime dóu narratour (noun pas autobiougrafi) que sarié tout au cop un journau de viage e un guide culturau. D'efèt, lou narratour, proufessour eisila dins lou nord e que toumbo "amourous" (?) d'ùnis escoulano, torno souvènt dins lou Miejour, en Prouvènço mai que mai, en passant de Tournoun que sèmblo aqui la capitalo moundialo dóu bonur… Marsiho, que l'autour dèu bèn counèisse (lou balouard d'Atèno emé lou CRDP e li bruneto impourtado, la Canebièro, soun Port Vièi e soun Quick), la vilo e la vido ié soun pintado à la modo impressiounisto. Ié trouban tambèn Carcassouno, Narbouno, Valènço, Niço o Bruges, à l'asard di vacanço longo o mai courteto, Prades e soun Universita catalano d'estiéu, si participant de Catalougno sud que, fin finalo, es clar qu'un catalan francés, soun biais de vèire e de senti li causo es proun diferènt. Quouro li vacanço lou menon eilà, encoumbra d'uno escoulano de Beauvais que coumprèn rèn e assajo pas de rèn coumprene, avèn drech en de descricioun de païsage qu'elo souleto ié pòu resta indiferènto.
Aquel itineràri roumanesc qu'es tambèn un itineràri culturau, li pajo counsacrado à Prouvènço ié soun mai que pretoucanto. Vaqui l'itineràri d'un desracina que pòu sembla proun superficiau dins sa vido vidanto (de desenau de noum de femo que farandoulejon), bord que tèn ges de racino aqui mounte lou fan viéure mai que vèn tout diferènt tre davala au soulèu. Dos femo (dos escoulano) ié tenon lou grand role. Evoucacioun de "dos femo perdudo en uno lengo que fau pas perdre" nous escriéu l'autour.
Jouine dins lis annado 70, Daniel Bezsonoff, soun mounde ié rescountran li film e lis emessioun de TV d'aquéu tèms, li musico de Frank Sinatra, li cansoun de Jan-Glaude Pascal o memamen de Trenet, un mounde siéu e curious, fa d'impressioun e de souveni, un mounde rebasti pèr quaucun que l'amenistracioun inumano trasplanto dins un autre mounde qu'es pas lou siéu. Urousamen, sourtira de sa depressioun, passara lou councous de biblioutecàri e poudra enfin tourna à Perpignan: segoundo neissènço. Retour dins lou mounde vertadié. Mai sara-ti jamai dins lou mounde vertadié aquel ome maca de la vido? Belèu que si: lou libre s'acabo pèr aquelo fraso: "La vida és bonica i arribem a Provença"!

Peireto Berengier

Les dones de paper,
de Daniel Bezsonoff i Montalat,

Ed. El Trabucaire,
2 rue Jouy d'Arnaud,
66140 Canet de Roussillon




.

Aucun commentaire: